de bello galactico

olim in galaxia valde valde valde remota vivabat crudelis tribus qui nostra lingua pilæ spatiales ipsorum appelantur spaceballs.

dux malus planetæ spaceballsici pretiosa atmosphæra helluata, consillium cepit opertum ad omnem aerem vicini planetæ Druidiæ pacati clependum.

hodie dies nuptialis filiæ regis, Vespa. clam filiam regis sed neclam nos periculum latet in astris super…

et si haec legere potestis nimis eruditionem habetis.

La Granda Diktatoro

La Granda Diktatoro

Ŝulc’: Parolu! Tio estas nia nura espero.

La Juda Tondisto (la rolulo de Charlie Chaplin): “Espero… Pardonu min, sed mi ne volas esti Imperiestro, tiu ne estas mia afero – mi ne volas regi au konkeri iun ajn. Mi volus helpi ĉiujn se eble, aŭ Judo aŭ ne-Judo, nigrulo aŭ blankulo. Ni ĉiuj volas helpi unu la alian, homaj estas tiaj.

Ni ĉiuj volas vivi per la feliĉeco de aliaj, ne per la mizero de aliaj. Ni ne volas malami kaj abomeni unu la alian.. En tiu mondo estas spaco por ĉiuj kaj la tero estas riĉa kaj povas provizii por ĉiuj.

La vivmaniero povas esti libera kaj bela.

Sed ni estas perdinta la vojo.

La avarico estas veneninta la animoj de l’homaro – barikadinta la mondo per malamo; dukante nin per “anser-marŝo” en mizeron kaj sangan perforton.

Ni estas disvolviginta rapidecon sed ni nin estas enfermiginta: la maŝinaro kiu donas abundancon estas lasinta nin en manko. Nia scio estas fariginta nin malfidema, nia lerteco nin malmola kaj malĝentila. Ni pensas tro multe kaj sentas tro malmulte. Pli ol maŝinaron nin bezonas homaranecon. Pli ol lertecon ni bezonas ĝentilecon kaj bonkorecon. Sen tiuj kiaoj, la vivo estos perfortema kaj perdiĝos ĉio.

La aviono kaj la radio estas pliapudiginta nin. La eco mem de tiuj inventaĵoj elkrias por la boneco en homoj, elkrias pro universala frateco por ĉies unueco. Eĉ nun mia voĉo atingas miljonoj tra la mondo, miljonoj da senesperaj viroj, virinoj kaj etaj enfanoj, viktimoj de sistemo, kiu igas homoj tormenti kaj enkarcerigi senkulpuloj. Al tiuj, kiuj nun povas audi min, mi diras, “ne senesperumu”.

La mizero kiu nun estas ĉe ni estas nur la pasado de avarico, la amareco de viroj, kiuj timas la manieron de homa antaŭeniro: la malamo de viroj pasos kaj diktatoroj mortos kaj la povon, kiun ili prenas de la pololo, revenos al la popolo, kaj dum homoj [nun] mortas, libereco neniam pereos…

Soldatoj – ni donu vin al brutuloj, homoj kiu malamegas vin kaj sklavigas vin – kiu reĝimumas vian vivojn, diras al vi, kion vi faru, kion vi pensu kaj vi sentu, kiu drill vin, diet you, traktas vin kiel bovoj, kiel manĝaĵo por la kanonoj.

Ne donu vin al tiuj nenaturaj homoj, maŝinaj homoj, kun maŝinaj mensoj kaj mashinaj koroj. Vi ne estas maŝinoj. Vi ne estas bovoj. Vi estas homoj. Vi havas la amon de la homaro en via koroj. Vi ne malamas – nur la neamataj malamas. Nur la neamataj kaj la nenaturaj. Soldatoj – ne batalu por la skaveco, batalu por la libereco.

En la deksepa ĉapitro de Sankta Luko oni skribas, “la regno de Dio estas en Homo” – ne unu homo, ne aro de homoj – sed en ĉiuj homoj – en vi, la popolo.

Vi havas la povon; la povon krei maŝinojn, la povon krei feliĉecon. Vi, la popolo, havas la povon fari vivon libera kaj bela, fari tiun vivon mirinda adventuro. Do nome de demokratio ni uzu tiun povon – ni ĉiuj unuiĝi. Ni batalu por nova mondo, deca mondo, kiu donos homoj ŝancon por labori, kiu donos al vi la futuro kaj maljuna aĝo kaj sekureco. Per la promeso de tiuj, brutuloj estas suprenirinta al rego, sed ili mensonĝas. Ili ne plenumas iliajn promesojn, ili neniam plenumas. Dikatoroj liberigas sin sed sklavigas la popolon. Nun ni luktu plenumi tiun promeson. Ni luktu por liberigi la mondon, forigi la nacia bariloj, forigi avaricon, malamon kaj sentoleremon. Ni luktu por mondo de racio, mondo en kiu scienco kaj antaŭeniro dukos al la feliĉeco de ĉiuj homoj.

Soldatoj – nome de la demokratio, ni ĉiuj unuiĝu!

Rigardu superen! Rigardu superen! La nuboj disiĝas – la suno ektrabrilas. Ni eliras la malhelecon kaj eniras la lumon. Ni eniras novan mondon. Ĝentilan novan mondon, en kiu homoj levos sin super ilia malamo kaj bruteco.

Al la animo de la homaro oni donas flugiloj – kaj finfine li komencas flugi. Li flugas en la ĉielarkon – en la esperlumon – en la futuron, tiun gloran futuron kiu apartenas al vi, al mi, kaj al ni ĉiuj. Rigardu superen. Rigardu superen.”

translation Ian Wheeler October 2005

Georgo kaj la Drako

Georgo la tribuno, de la Kapadokia pololo, alvenis per iu hazardo en la provincon de Libio en urbon, kiu estis nomata Sileno. Apud tiu estis lago kiel maro, en kiu vivis pesta drako. Tiu ofte fuĝigis la poplon armiĝintan kontraŭ li, kaj alproksimiĝinte la murojn de la urbo li venenis ĉiun per sia respiro. Tial devigite, la urbanoj donis al li ĉiutage du ŝafojn, aŭ alikaze li tiel invadus la murojn de la urbo kaj venenus la aeron, ke multaj pereus.

Do, kiam jam preskaŭ mankis pluaj ŝafoj, aparte kiam ili ne povis havi provizojn de tiuj, formiginte planon ili trubutdonis ŝafon kun aldona homo. Kiam tiel la gefiloj de ĉiuj homoj estis donata lote, kaj sorto neniun esceptis, kaj jam preskaŭ ĉiu gefilo estis konsumata, per iu ŝanco la unika filino de la reĝo estis kaptata de l’sorto kaj premiata al la drako. Tiam la reĝo, tristegigite, diris: „prenu oron kaj arĝenton kaj la duonon de mia reĝlando, kaj forsendu mian filinon, ke ŝi ne mortu tiumaniere.“ Al kiu la popolo, kolorege respondis: „Ci, O Reĝo, faris tiun edikton kaj nun ĉiuj niaj knaboj estas mortintaj kaj ci volas savi cian filinon. Krom se ci plenumas, al cia filino, tiun, kiun ci ordonis al aliaj, ni ekbruligos cin kaj cian domon.“ Koncerne la reĝon, vidante sian filinon, li ekploris, dirante, „O mia karega filino, kion mi faru pri ci? Aŭ kion mi diru? Kiam mi vidos vian edziniĝon?“ Kaj turninte sin al la popolo, li diris: „Mi petas, ke vi permesu ok tajojn de armistico, por funebri mian filinon.“ Kiam la popolo cedis tion, ĝi revenis post la ok tagoj furioze dirante: „Kial perdi cian popolon pro cia filino? Ni ĉiuj mortas en la respiro de la drako.“ Tiam la reĝo, vidante ke li ne povas liberigi sian filinon, vestigis ŝin per reĝaj vestaĵoj, kaj brakuminte ŝin li diris: „ho ve, mia karega filino, pri ci mi supozis ke vi nutros filojn en via brusto, kaj nun vi iras, por esti formanĝegata de drako. Ho ve, mia filino karega, mi esperis inviti princojn al via edziniĝo, dekoracii la palacon per perloj, aŭskulti tamburojn kaj orgenojn, kaj nun ci iras, por estis formanĝata de drako.“ Kaj, varme kisante, li forsendis ŝin, dirante: „Kiel mi volas morti antaŭ ol ci, anstataŭ perdi cin tiel.“ Tiam ŝi falis al la pedoj de ŝia patro, petante lian benon. Kiam la patro plore benis ŝin, ŝi aliris al la lako.

La tre beata Georgo, ŝance tien transirante, vidante la ploranton, demandis, kio misas. Kaj ŝi: „Bona junulo, suriĝu en via ĉevalo kaj fuĝu, por ke ci ne mortu samtempe kun mi.“ Al kiu Georgo: „Ne timu, filino, sed diru al mi, kion vi atendas ĉi tie, dum ĉiu persono rigardas?“ Kaj ŝi: „Kiel mi vidas, ci estas bonegkora, sed ci deziras resti kun mi! Fuĝu rapide.“ Al kiu Georgo: „El tie-ĉi mi ne foriros; do sciigu al mi tion, kio misas.“ Do kiam ŝi estis tute sin malkaŝinte pri ŝi, diris Georgo: „Filino, ne timu, ĉar je la nomo de Kristo mi savos cin.“ Kaj ŝi: „Bona soldato, sed rapidu por savi cin mem, kun mi ne pereu. Ĉar sufiĉas, se mi sole pereus. Nu, min liberigi ci ne povas kaj ci kun mi pereos.“

Dum tion ili diris, jen, la drako venanta kapon el la lako levis. Tiam la knabino, tremigata diris: „Fuĝu, bona sinjoro, fuĝu rapide.“ Tiam Georgo, surĉevaliĝante kaj kruce sin armante, drakon kontraŭ si alvenantan aŭdace atakis, kaj lancon forte skuante, kaj sin al Dio fiddonante, tion mem ege vundis, kaj al la grundo li ĵetis lin, kaj diris al la knabino: „Cirkaŭmetu zonon vian en la kolo de la drako, nenion dubante, filino.“

Kiam ŝi estis farinta tion, ĝi sekvis ŝin kiel la plej malsovaĝa hundo. Kiam, do, ĝin en la urbon ŝi dukis, la homoj, vidante tion, en la montoj fuĝi komencis, dirante: „Ho ve, ĉar ni jam ĉiuj pereos!“ Tiam Sankta Georgo signis al ili dirante: „Ne timu, ĉar Dio min sendis al vi, por liberigi vin de la puno de la drako. Tiom en Kristo kredu kaj ĉiuj el vi baptiĝos kaj mi mortigos tiun drakon.“ Tiam la reĝo, kaj ĉiuj homoj, baptiĝis, Sankta Georgo per elglavinga glavo drakon mortigis kaj tion el la urbo elporti enterprenis.

– el la Oraj Legendoj (de Jakobo de Voraĝino)

(photo of Saint George from Wikipedia, it’s an icon in Novgorod.)